
عوارض اصلی دیابت برای بدن چیست ؟
تلخ و شیرین
عوارض حاد دیابت نوع ۲
در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، استرس، عفونت و داروها نیز میتواند به شدت منجر به افزایش قند خون شود. بیماران دیابتی به دلیل افزایش ادرار آب بدنشان کاهش مییابد که همراه با افزایش شدید قند خون میتواند به افزایش در اسمولالیته خون منجر شود. این شرایط میتواند بدتر شده و منجر به اغما یا کما هیپراسمولار در سالمندان شود. هیپوگلیسمی به معنی قند خون بسیار پایین میباشد. در بیماران مبتلا به دیابت، شایعترین علت کاهش قند خون میتواند استفاده بیش از حد انسولین یا سایر داروهای کاهنده قند خون، نخوردن و یا دیر خوردن یک وعده غذایی باشد. گاهی اوقات، قند خون پایین میتواند در نتیجه خوردن یک وعده کامل غذایی و یا فعالیت بدنی بیش از حد یا ناگهانی باشد. قند خون برای عملکرد مناسب سلولهای مغزی ضروری است؛ بنابراین، قند خون پایین میتواند به علائم سیستم عصبی مرکزی مانند سرگیجه، گیجی، ضعف و لرزش منجر شود. سطح واقعی قند خون که در آن این علائم رخ میدهد در هر فرد متفاوت است، اما معمولاً این علائم در قند خون کمتر از ۵۰ mg/dl رخ میدهد. در صورت عدم درمان، سطح قند خون به شدت پایین میتواند به کما، تشنج منجر شود و در حالت بدتر منجر به مرگ غیر قابل برگشت مغز شود.
درمان قند خون شامل دریافت گلوکزی که به سرعت جذب میشود مانند آب پرتقال، نوشابه یا قرص قند در دوزهای۱۵-۲۰ گرم میباشد. همچنین در مواقعی گلوکاگون را به صورت تزریق عضلانی تجویز میشود. گلوکاگون هورمونی است که باعث آزاد شدن گلوکز از کبد میشود و به افزایش قند خون کمک میکند. گلوکاگون میتواند نجاتبخش هر بیمار مبتلا به دیابت که دارای سابقه هیپوگلیسمی هستند باشد. خانوادهها و دوستان افراد مبتلا به دیابت نیازمند آموزش چگونگی استفاده از گلوکاگون میباشند، بدیهی است که خود بیمار در شرایط اضطراری قادر به تزریق گلوکاگون نخواهد بود. یکی دیگر از دستگاههای نجاتبخش و بسیار ساده استفاده از یک دستبند پزشکی هشداردهنده مربوط به دیابت است.
عوارض حاد دیابت نوع 1
انسولین برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 حیاتی است. آنها نمیتوانند بدون یک منبع انسولین خارجی زندگی کنند. بدون انسولین، قند خون به شدت افزایش مییابد. این امر منجر به افزایش قند ادرار و به نوبه خود منجر به از دست دادن بیش از حد از مایعات و الکترولیتها در ادرار میشود. فقدان انسولین نیز باعث ناتوانی در ذخیره چربی و پروتئین همراه با از دست دادن ذخایر چربی و پروتئین موجود است. این اختلال باعث انتشار کتونها در خون و اسیدی شدن آن میباشد که در نهایت به یک بیماری به نام کتواسیدوز دیابتی (DKA) منجر میشود. علائم کتواسیدوز دیابتی شامل تهوع، استفراغ و درد شکم. بدون درمان فوری پزشکی، بیماران مبتلا به کتواسیدوز دیابتی سرعت میتواند به شوک، کما و حتی مرگ منجر شود. کتواسیدوز دیابتی میتواند با عفونت، استرس و یا ضربه ایجاد شود، همه این موارد باعث میشود که نیاز به انسولین افزایش یابد. علاوه بر این، از دست رفتن دوز انسولین عامل خطر واضح برای توسعه کتو اسیدوز دیابتی است. درمان فوری کتواسیدوز دیابتی شامل تزریق داخل وریدی مایع، الکترولیت و انسولین میباشد. آب بدن میتواند ۶ تا ۷ لیتر کاهش یابد که باید جبران شود.
عوارض مزمن دیابت
عوارض مزمن دیابت به بیماری رگهای خونی مربوط به عروق کوچک مانند چشم، کلیه و اعصاب و بیماری رگهای بزرگ مانند قلب و عروق طبقهبندی میشوند. دیابت سخت شدن سرخرگها (تصلب شرایین) تسریع میکند که منجر به بیماری عروق کرونر قلب (آنژین یا حمله قلبی)، سکته مغزی و درد در اندام تحتانی به دلیل عدم جریان صحیح خون میشود.
چشم بیماران دیابتی (رتینوپاتی دیابتی)
عارضه چشم بیماران دیابتی (رتینوپاتی دیابتی) در بیمارانی رخ میدهد که حداقل پنج سال دیابت داشتهاند. در این عارضه عروق خونی کوچک در پشت چشم باعث نشت پروتئین و خون در شبکیه چشم و در نتیجه اختلال در بینایی میشود. برای درمان رتینوپاتی دیابتی از یک لیزر برای از بین بردن و جلوگیری از توسعه رگهای خونی شکننده استفاده میشود. تقریباً ۵۰٪ از بیماران پس از ۱۰ سال از ابتلا به دیابت دارای درجاتی از رتینوپاتی هستند و ۸۰٪ از بیماران پس از ۱۵ سال این بیماری را ممکن است داشته باشد. کنترل ضعیف قند خون و فشار خون موجب بیماری چشمی در دیابتیها میشود.
کاتاراکت و گلوکوم نیز در میان افراد مبتلا به دیابت شایعتر است. همچنین مهم است که توجه داشته باشید که از عدسی چشم اجازه میدهد تا آب را از طریق، اگر غلظت قند خون متفاوت زیادی، لنز چشم کوچک خواهد شد و تورم با مایع درآمده است. به عنوان یک نتیجه، تاری دید در دیابت کنترل نشده بسیار رایج است. بیماران معمولاً از گرفتن یک نسخه عینک جدید تا زمانی که قند خون خود را کنترل دلسرد. این اجازه میدهد تا برای یک ارزیابی دقیقتر از چه نوع عینک تجویزی مورد نیاز است.
صدمات کلیوی
آسیب کلیوی ناشی از دیابت نفروپاتی دیابتی نامیده میشود که از شروع بیماری کلیوی و پیشرفت آن بسیار متغیر است. در ابتدا بیماری عروق خونی کوچک در کلیهها باعث نشت پروتئین در ادرار میشود. بعد از آن، کلیه توانایی خود را برای پاک کردن و فیلتر کردن خون از دست میدهد. تجمع مواد سمی در خون به دیالیز منجر میشود و در نهایت فرد باید در معرض پیوند کلیه قرار بگیرد. پیشرفت نفروپاتی در بیماران میتوانند با کنترل فشار خون بالا و قند خون بالا به طور قابل توجهی میتواند کاهش یابد.
آسیبهای عصبی
آسیب عصبی ناشی از دیابت نوروپاتی دیابتی نام دارد که توسط بیماری رگهای خونی کوچک ایجاد میشود. در واقع، جریان خون اعصاب محدود میشود و اعصاب بدون جریان خون آسیب دیده و یا میمیرند. علائم آسیب عصبی دیابتی شامل بی حسی، سوزش و درد پا و اندام تحتانی است. هنگامی که بیماریهای عصبی باعث از دست دادن کامل حس در پاها میشود بیماران از آسیب به پاهای خودآگاه نیستند و نمیتوانند به درستی از آنها محافظت کنند.
کفش و یا دیگر ابزاری که میتواند کاملاً پاها را محافظت کند باید مورد استفاده قرار گیرد. آسیبهای به ظاهر جزئی پوست جهت جلوگیری از عفونتهای جدی باید سریعاً درمان شوند. از آنجا که گردش خون ضعیف، نمیگذارد آسیب پای دیابتی التیام یابد به همین خاطر صدمات جزئی پا میتواند به عفونتهای جدی و زخم منجر شود که نیازمند قطع عضو و جراحی انگشتان پاها میشود.
نوروپاتی دیابتی همچنین میتوانید باعث اختلال اعصاب معده و روده شود که به تهوع، کاهش وزن، اسهال و دیگر مشکلات گوارشی منجر میشود. درد ناشی از آسیب عصبی دیابتی نیز ممکن است با کنترل قند خون تا حدودی بهبود یابد.
عوارض دیابت چگونه کاهش مییابد؟
مطالعات علمی به وضوح نشان داده است که کنترل تهاجمی و فشرده سطوح قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2، عوارض ناشی از نفروپاتی، نوروپاتی، رتینوپاتی کاهش میدهد و ممکن است موجب کاهش بروز و شدت بیماری رگهای خونی بزرگ شود. کنترل تهاجمی با درمان فشرده به معنی نگه داشتن سطح قند خون ناشتا بین ۷۰-۱۲۰ از گرم بر دسی لیتر؛ و همچنین سطح قند خون کمتر از ۱۶۰ میلی گرم بر دسی لیتر بعد از غذا میباشد. مطالعات انجام شده بر روی بیماران دیابت نوع ۱ نشان دادهاند که در بیمارانی که درمان خود را به طور شدیدی دنبال میکنند، بیماریهای چشم دیابتی ۷۶٪، بیماریهای کلیوی تا ۵۴٪ و بیماریهای عصبی ۶۰٪ کاهش یافته است.
اخیراً تحقیقات نشان داده است که دیابت نوع ۱ همانند نوع ۲ با افزایش بیماری قلبی مرتبط است. با این حال کنترل قند خون به شیوه تهاجمی ۲ تا ۳ برابر موجب افزایش در بروز سطح قند خون پایین و غیرطبیعی میشود (ناشی از داروهای دیابت) است. به همین دلیل، کنترل شدید برای رسیدن به میزان قند بین ۷۰ تا ۱۲۰ از میلیگرم بر دسی لیتر برای کودکان زیر ۱۳ سال توصیه نمیشود. بیماران مبتلا به هیپوگلیسمی شدید، بیمارانی که از هیپوگلیسمی خود بی اطلاع هستند و بیماران با عوارض بسیار پیشرفته دیابت برای رسیدن به کنترل قند خون مطلوب و بدون خطر (منظور کاهش شدید سطح قند خون) و بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ باید قند خون خود را حداقل چهار دفعه در روز کنترل کنند.
چکیده:
1- عوارض مزمن دیابت به بیماری رگهای خونی مربوط به عروق کوچک مانند چشم، کلیه و اعصاب و بیماری رگهای بزرگ مانند قلب و عروق طبقهبندی میشوند.
2- عارضه چشم بیماران دیابتی (رتینوپاتی دیابتی) در بیمارانی رخ میدهد که حداقل پنج سال دیابت داشتهاند. در این عارضه عروق خونی کوچک در پشت چشم باعث نشت پروتئین و خون در شبکیه چشم و در نتیجه اختلال در بینایی میشود.
3- آسیب عصبی ناشی از دیابت نوروپاتی دیابتی نام دارد که توسط بیماری رگهای خونی کوچک ایجاد میشود. در واقع، جریان خون اعصاب محدود میشود و اعصاب بدون جریان خون آسیب دیده و یا میمیرند.